Wijn uit Oostenrijk

Recepten > Wijn uit Oostenrijk

De Sittersdorfer wijn, ook wel Rötel of Siebenmänner-Wein genoemd, genas in de 18e eeuw de Spaanse koning Karl III en werd daardoor tot ver buiten de Oostenrijkse grenzen ook wel gezondheidswijn genoemd.

Tegenwoordig is de Oostenrijkse wijn in Nederland en Vlaanderen relatief onbekend. Maar val in de vijfde eeuw voor Christus maakten de Kelten wijn in Oostenrijk. Daarna waren het de kloosterlingen, veelal cisterciënzers uit de Bourgogne, die enthousiast wijnranken aanplantten. Eind negentiende eeuw ging het mis met de Oostenrijkse wijn. Eerst was er de druifluis, de phylloxera. Even later volgden de twee wereldoorlogen en in 1985 kwam de genadeklap, met het beruchte antivries-schandaal. De export viel volledig stil en vele wijnboeren gingen failliet. Maar dat is nu verleden tijd. De controles op de Oostenrijkse wijnen behoren sinds het wijnschandaal tot de strengste van de wereld. Vandaag de dag kent Oostenrijk 32.000 wijnboeren.

Oostenrijk kent als gevolg vele verschillende wijnen. Iedereen kent de Oostenrijkse klassiekers zoals Blauer Zweigelt, Blaufränkisch, Grüner Veltliner en Welschriesling. Maar Oostenrijk kent nog vele, verassende en minder bekende wijnen.

Zo’n 50.000 hectare van Oostenrijk wordt als wijngaard gebruikt. Dat lijkt een flinke lap grond, tot u beseft dat in Frankrijk Bordeaux alleen al het dubbele heeft. En het rendement, de hoeveelheid wijn per wijngaard, is in Oostenrijk redelijk laag.

Etikettentaal
De etikettering in Oostenrijk lijkt op die in Duitsland, al zijn er wel verschillen. De belangrijkste informatie komt van de naam van het herkomstgebied en van het druivenras. Verder vermeldt het etiket het kwaliteitsniveau van de wijn, dat afhangt van het suikergehalte van de druiven. In oplopende lijn onderscheidt men om te beginnen Tafelwein, Landwein, Qualitätswein en Kabinett. De lijn gaat verder met de tweede groep van Prädikatweine: Spätlese, Auslese, Eiswein, Beerenauslese, Ausbruch en Trockenbeerenauslese. Anders dan Duitsland is Kabinett hier dus geen Prädikatswein.
Bij tafelwein luidt de gebiedsaanduiding Österreich, bij landwein wordt een van de vier wijnbouwregio’s genoemd: Weinland Österreich (deelstaten Neder-Oostenrijk en Burgenland) Steierland, Wein of Bergland Österreich. De herkomst van Qualitäts- of Prädikatswein wordt met de naam van een wijnbouwgebied aangeduid. Een woord dat u op Oostenrijkse etiketten vrij regelmatig tegenkomt is Ried. Dat betekent zo veel als individuele wijngaard.

  • Wijnen uit Oostenrijk Al 48 jaar verkoopt wijnbeurs.nl de meest bijzondere wijnen. Blind geproefd en dus beslist goede wijn. Wijnbeurs.nl koopt wijnen direct bij de boer en kan zonder tussenhandel de meest scherpe prijs aanbieden voor echte kwaliteitswijnen. Wijnen uit Oostenrijk

Cijfers
Oostenrijk wil haar leidende positie als producent van organische wijnen verder uitbouwen. Organische wijnbouw behelst o.a.:

  • het aanvaarden van cover crops, bodembedekkers tussen de rijen wijnstokken die aanvankelijk wel wat water van het grondoppervlak wegnemen, maar op langere termijn de bovenlaag voor uitdroging behoedt.
  • Het niet meer gebruiken van onkruidverdelgingsmiddelen of andere chemische stoffen die de grond uitdrogen, door de voedselreserves te doden en het afzien van kunstmeststoffen die de wortelsystemen aantasten.

Inmiddels zijn er in Oostenrijk al meer dan 467 wijnbedrijven die organische landbouw toepassen, in 2008 zal naar verwachting 8% van alle wijnbedrijven gecertificeerd zijn.

Verkrijgbaarheid Oostenrijkse wijnen in Nederland.
Bij Albert Heijn staat Lenz Moser Grüner Veltliner Selection 2005 in het schap voor 399 Euro. Helaas is dit één van de mindere Oostenrijkse wijnen. Bij de Jumbo supermarkt doen ze het beter. Zij hebben de Winzer Krems Sandgrube 13, Gruner Veltliner 2005 in de schappen staan voor 4,99 Euro. Een frisse, druivige witte wijn met bloesemgeur. Daarnaast hebben de speciaalzaken steeds vaker een prima selectie Oostenrijkse wijnen in de verkoop.

Wijnstreken
De deelstaat Neder-Oostenrijk (30.000 ha) en Burgenland (14.560 ha) en Steiermark worden als eigen wijnbouwgebieden gedefinieerd. Oostenrijk kent 16 internationaal erkende wijnstreken. Hieronder beschrijven we de specifieke kenmerken van elke streek in relatie tot de daar geproduceerde wijn.

De wijnstreken van Oostenrijk concentreren zich in het oostelijk deel van het land, zoals in de afbeelding hiernaast aangegeven. In het vervolg van dit artikel willen we ingaan op de diverse wijnregio’s.

Weinviertel
Het Weinviertel ligt in Niederöstenreich. De wijnstreek omvat 18.000 ha. De bodem bestaat uit leem, löss, keien en zwarte aarde. De hier verbouwde druivenrassen zijn: Gruner Veltliner, Riesling, Weissburgunder en Zweigelt.
Van de wijnen die hier geproduceerd worden zijn de droge en zure wijnen de wijnen die de beste reputatie genieten. Het Weinviertel is het eerste gebied in Oostenrijk, dat sinds 1 maart 2004 een DAC bepaling heeft ingevoerd (DAC staat voor Districtus Austriae Controllatus).

Kamptal
De wijnstreek Kamptal omvat 3870 ha. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit löss en leem. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Grüner Veltliner, Riesling, Pinot blanc, Chardonnay. De rivier Kamp doorkruist de regio. De wijnen zijn fruitig en aromatisch.

Donauland
De wijnstreek Donauland omvat 2730 ha. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit löss. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Grüner Veltliner, Pinot blanc, Frühroten Veltliner en Roten Veltliner. Wijngaarden aan de oevers van de rivier Donau, die mooie rode Veltliners voortbrengen. Tevens wordt Eiswein gemaakt. Eiswein is een zoete, geurige, witte wijn die zelden kan worden gemaakt van druiven die in een zeer warme zomer zijn gerijpt en pas tegen de winter geplukt, als ze door nachtvorst van minstens -7 °C zijn bevroren. Als de nachtvorst niet vroeg genoeg optreedt, zijn de druiven intussen beschimmeld en kan er niet geoogst worden om Eiswein te maken.

Thermenregion
De wijnstreek Thermenregion omvat 2330 ha. De bodem bestaat uit rotsen en zwarte leem. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Pinot blanc, Neuburger, Zierfandler en Rotgipfer. De thermenbaden geven naam aan deze streek, ten noorden van Wenen.

Kremstal
De wijnstreek Kremstal omvat 2170 ha. Kremstal kent een eeuwenoude wijncultuur, maar maakt tegenwoordig nog altijd moderne wijnen. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit löss, zand en rots. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Grüner Veltliner, Riesling en Roten Veltliner. Het landschap bestaat uit zonovergoten hellingen van de Donauvallei. De wijnen zijn er zacht, met veel fruit en het typische peertje. Krems an der Donau is het oudste wijnstadje van Oostenrijk.

Wachau
De wijnstreek Wachau omvat 1390 ha. Wachau kent steile terrassen langs het nauwe Donaudal tussen Melk en Krems. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit rots, löss en zand. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Grüner Veltliner, Riesling en in mindere mate Neuburger en Gelber Muskateller. De wijngaarden zijn aangelegd op steile terrassen. Het klimaat wordt er beheerst door de warme luchtstroom uit de Donauvallei en de koele vochtige wind uit de Waldviertel.
Vinea Wachau is de regionale vereniging waarbij alle vooraanstaande producenten van het Wachau wijngebied zijn aangesloten. Zij werken met een officiële erkende eigen classificatie. De wijnen worden onderverdeeld in 3 soorten: • Steinfelder: licht en vinnig • Federspiel: elegant en met body • Smaragd: volle krachtige rijpe wijnen.

Carnuntum
De Carnuntum wijnstreek omvat 890 ha. Carnuntum is een gebied ten zuiden van Wenen dat de naam van een oude Romeinse nederzetting draagt. Door de invloed van de Donau en de Neusiedlersee is het klimaat bijzonder gunstig voor wijnbouw. In wijnkringen staat het Carnuntum bekend om haar uitstekende rode wijnen.
De bodem in deze streek bestaat overwegend uit zand, leem, gravel en löss. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Grüner Veltliner, Zweigelt en Blaufrankisch. Dit gebied is gekend van de eerder gevestigde Romeinse legerafdeling. Vooral het goede werk van jonge wijnboeren, geven deze streek nieuwe impulsen. De rode wijnen uit de Zweigelt zijn van goede kwaliteit.

Traisental
Met 770 ha. wijngaarden is Traisental Oostenrijk’s kleinste DAC. De druivensoorten die gebruikt mogen worden zijn de typisch Oostenrijkse Grüner Veltliner en Riesling. De bodem bestaat uit löss en zand. De regio Traisental is sedert 1995 officieel wijnbouwgebied en brengt zeer interessante producten voort. Vanaf 2006 heeft Oostenrijk er in het Traisental zelfs een derde DAC bij. Deze Districtus Austriae Controllatus uit Traisental mag gemaakt worden van de druivensoorten Grüner Veltliner of Riesling.

Neusiedlersee
De wijnstreek omvat 8310 ha. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit löss, zwarte aarde, gravel en zand. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Pinot Blanc en Riesling voor wit; Zweigelt en Blaufränkisch voor rood. Uit de wijnregio Neusiedlersee komen uitstekende witte en rode wijnen te danken aan het Pannonische klimaat. De regio geniet van een microklimaat omdat het zich rond het ondiepe steppemeer bevindt met dezelfde naam. Deze regio is uitermate geschikt voor de vorming van botrytis. Hier werd voor het eerst een “Trockenbeerenauslese” gemaakt in 1526. Trockenbeerenauslese is een predicaat voor een Qualitätswein, dat een garantie is voor de rijpheid van een druif. Het zegt iets over het minimale suikergehalte (mostgewicht) in de druif op het moment van oogsten. Volgens een legende zou de laatste fles Trockenbeerenauslese uit Neusiedlersee gedronken zijn in 1852.

Neusiedlersee-Hügelland
De wijnstreek omvat 3910 ha. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit löss, zwarte aarde, zand en leem. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Pinot blanc, Riesling, Chardonnay, Blaufränkisch, Cabernets en Zweigelt. De wijn “Ausbruch” uit de stad Rust is (wereld)beroemd.

Mittelburgenland
De wijnstreek omvat 1880 ha. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit löss, zwarte aarde, zand en leem. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio  verbouwd worden zijn: Blaufränkisch, Blauer Zweigelt, Carbernet sauvignon en Merlot. Deze regio staat bekend om haar pittige rode wijnen, Blaufränkisch met veel karakter.

Südburgenland
Deze kleine wijnstreek omvat 450 ha. Door de ijzer in de bodem brengt dit gebied kruidige rode wijnen voort.

Südsteiermark
Südsteiermark is een deel van Steiermarken. De wijnstreek Südsteiermark omvat 1740 ha. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit leisteen, zand en leem. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Riesling, Sauvignon blanc, Pinot blanc en Chardonnay. Südsteiermark  is één van de Oostenrijkse wijnstreken die de laatste 10 jaar een sterke ontwikkeling doormaakt.

Südoststeiermark
De wijnstreek omvat 1110 ha. Südoststeiermark ligt in de overgangszone van het droge Pannonische klimaat naar het vochtige klimaat van de Middellandse zee. De bodem in deze streek bestaat overwegend uit basalt, vulkanische rotsen en zwarte leem. Druivenrassen die in deze Oostenrijkse wijnregio verbouwd worden zijn: Riesling, Weissburgunder, Sauvignon blanc en Chardonnay. De streek is bezaaid met rotsformaties van vulkanische oorsprong, waar nu de wijnteelt plaats vindt. De bijzondere bodemsamenstelling en het koelere klimaat geven eigenzinnige wijnen die vooral fruitige witte wijnen omvatten.

Weststeiermark
De wijnstreek omvat slechts 430 ha. De bodem bestaat uit leisteen. Hier wordt een roséwijn gemaakt, de Schlicher.

Wenen
De hoofdstad met 1,6 miljoen inwoners, telt 630 wijnproducenten, grotendeels in de zone Kahlenberg. De meeste wijnen worden geconsumeerd in de lokale “heuringen”, Oostenrijkse vorm van wijnbistro’s.

Wijnhuizen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *