Plaatsen > Wenen

Wenen is een stad en één van de negen Bundesländer van Oostenrijk. Bundesland Wenen  is 415 km2 en er wonen 1.539.848 inwoners. Wenen is tegelijk een stad, bundesland en de hoofdstad van Oostenrijk.

Wenen ligt in het oosten van Oostenrijk en is omgeven door de provincie Niederösterreich. Vanuit Wenen naar de Hongaarse , de Tsjechische en de Slowaakse grens is het slechts 60 kilometer. De stad Wenen is de hoofdstad van Oostenrijk, gelegen aan de Donau. Wenen is de grootste stad en het cultureel en politiek centrum van Oostenrijk.

Wenen is een typische Europese stad vergelijkbaar met Barcelona, Londen, Milaan, Parijs of Rome, maar in tegenstelling tot de anderen is Wenen zeer compact en makkelijk te verkennen. De Oostenrijkse hoofdstad huisvest Romeinse fundamenten, Gotische, Barokke en historische gebouwen. Maar veel meer dan oude gebouwen weer in Wenen een stad van schoonheid met uitstekende musea, prachtige beeldende kunst collecties en wereldberoemde kunstwerken. Wenen telt 50 theaters, waaronder drie opera huizen en twee theaters enscenering musicals, 100 musea. De indrukwekkende oude gebouwen, musea, en tentoonstellingsruimten met unieke kunstschatten uit praktisch alle culturele tijdperken leggen getuigenis af van het grote verleden van deze stad “aan de blauwe Donau”.

De kerkelijke gebouwen vind u voornamelijk in het oude centrum en ten oosten daarvan. De Historische gebouwen vind u voornamelijk ten oosten en ten westen van en in het oude centrum. Van de Paleizen dan vind u er drie ten westen, één in het oosten en in het Centrum. Om het centrum deel is  toch genoeg ruimte overgelaten voor parken. Een groot voorbeeld is hierbij de Belvederewijk met het Belvedere park, een bezoek zeker waard.

De Weense universiteiten, kunstacademies naast een voortreffelijke muziek- en theatercultuur onderstrepen tot op de dag van vandaag de intellectueel-culturele rol van deze stad in de Europese gemeenschap. Internationale attracties zijn het “Weense Festival” en de “Viennale”, de internationale filmweek.

Geschiedenis
Na vele onderzoeken is gebleken dan het gebied langs de Donau al in de Late Steentijd, 5000 voor Christus bewoond was. Op de beboste noordwest
hellingen zijn sporen van bewoning ontdekt. Wenen zelf werd rond 800 voor
de jaartelling gesticht. Toen lag de plaats dus aan de noordkant van de de
Donau. Maar van deze Nederzetting is niets overgebleven. De plaats van het huidige Wenen werd bepaald door de Romeinen.

Zo rond de jaartelling werd de garnizoensstad en legerplaats Vindobona door de Romeinen gesticht en viel het onder de Romeinse provincie
Pannonia. Het lag aan de noordgrens van het immense rijk en Vindobona moest door de rivier beschermt worden voor barbaarse aanvallen vanuit de Hongaarse hoogvlakte. Ook bouwde men niet direct aan de oever maar op een verhoging een stukje van de rivier af. Vandaar de naam Hoher Markt in het centrum, de plaats waar resten van Vindobona terug zijn gevonden.
Na de Romeinen werd het toch nog door de Barbaarse stammen vanuit het
oosten verwoest en de plaats had tot de 8ste eeuw geen betekenis meer.
Maar vanaf de 8ste eeuw werd het gebied veroverd door Otto I in dienst van Karel de Grote en de garnizoensstad breidde zich uit tot een heus stadje wat Wenen zou gaan heten. Wenen werd een belangrijke plaats in het gebied wat Ostmark zou gaan heten.

Na wisselende overheersingen maakte de nederzetting ten slotte deel uit van de door Karel de Grote opgerichte
Ostmark. Wenen wordt in de bronnen voor het eerst als stad vermeld in 1137. In de tiende eeuw kwam Wenen in handen van bet Duitse geslacht Babenberg, en tijdens hun bijna drie eeuwen durende heerschappij werd de stad een belangrijk handelscentrum. In de dertiende eeuw kregen de Habsburgers de stad in handen. Eind 13e eeuw werd Wenen een van de belangrijkste steden van Europa. Sinds het midden van de 15de eeuw was Wenen de gewone residentie van de Duitse keizers. De Hongaarse koning Matthias Corvinus nam Wenen in en bezette de stad van 1485 tot 1490. In 1517 kreeg Wenen een nieuw stadsrecht deze werd in 1526 weer gewijzigd. Spoedig moest de stad het hoofd bieden aan de eerste belegering door de Turken (1529). In 1683 deden de Turken nogmaals een poging de stad in handen te krijgen, maar dit keer hield Wenen stand. Toen het gevaar van de Turken geweken was kon de stad eindelijk tot bloei komen. Er werden grote paleizen gebouwd en vanaf de l8de eeuw was Wenen het centrum van het keizerrijk. De bezetting door Napoleon in 1809 deed het vertrouwen van de Habsburgers wankelen, evenals de revolutie van 1848.

Hiernaast staat een kaart van wenen uit 1858. Klik erop om de kaart te vergroten in een nieuw venster. De kaart was oorspronkelijk afgedrukt in een Duits boek voor reizigers in zuid Duitsland, achtste editie, John Murray, 1858.

Nadat de Ringstrasse werd aangelegd, de grote ontsluitingsweg rondom het centrum, breidde Wenen zich uit als een olievlek. Zo tegen 1890 was ook het tramstelsel klaar en konden de wijken rond het centrum verbonden worden met elkaar. De stad kreeg nu echt de functie van grote Europese stad.

In 1914 had Wenen 2 miljoen inwoners, doordat mensen uit het gehele Habsburgse Rijk naar dit bruisende centrum waren getrokken. Tijdens de oorlog, in 1916, stierf Franz Joseph I. Zijn opvolger, Karel I, zou als laatste op de Habsburgse troon plaats nemen. Hij wilde al in 1917 de oorlog beëindigen, maar dat lukte hem niet. Na de verloren oorlog werd Oostenrijk ontbonden. Tsjechoslowakije, Hongarije en Joegoslavië werden zelfstandig. Roemenië en Italië pikten ook nog wat resten in. Het eens zo grote rijk stortte ineen. De verarming van Wenen na 1918 was geweldig.

Bij het Staatsverdrag van 1955 kreeg Wenen zijn zelfstandigheid terug toen Oostenrijk een soevereine staat werd. Tijdens de Koude Oorlog en de jaren daarna vervulde Wenen een belangrijke rol in de handel tussen Oost- en West-Europa.

Als we terugkijken door de geschiedenis heeft Wenen als diplomatiek en cultureel centrum zeker verscheidene keren betekenis gehad. Wenen was door de eeuwen heen een stad waar nogal eens vrede werd gesloten, o.a. in 1506, 1735 en 1864. Verdragen en bondgenootschappen in Wenen werden gesloten in 1632 (tussen Spanje en de keizer), 1686, 1689 (het Groot Verbond van Wenen), 1725 en 1791. Het bekendste is het congres van 1814–1815, dat de statenordening na het verdwijnen van Napoleon regelde.

Bezienswaardigheden Wenen

Handige tip voor wie een lang weekend Wenen heeft geboekt: neem de tram om in één rit een flink aantal bezienswaardigheden te bekijken. Linie 1 verbindt de bekende gebouwen aan de Ring (Centraal-Wenen) met een aantal trekpleisters in de buitenwijken van de stad. De nieuwe tramroute voert langs het Otto Wagner-Pavillon, de Karlskirche, Staatsoper, Burggarten, Hofburg, het Kunst- und Naturhistorisches Museum, Parlament, Burgtheater, Rathaus, Hunderwasserhaus en het KunstHausWien, Prater Hauptallee.

Stephansdom
Bij een bezoek aan Wenen is de Stephansdom zeker een bezoek waard. Het dak van de buitenkant is in mozaïek gelegd. Tijdens ons bezoek stond de toren in de steigers. Opvallend is, zo werd ons door geboren en getogen Weners verteld dat er altijd wel een deel van de dom in de steigers staat voor renovatie. Dit is mede omdat grote gedeelte van de kerk uit zandsteen zijn opgebouwd. Met het drukke verkeer dat langs de kerk raast en de nodige afvalstoffen uitblaast, wordt het zandsteen al snel zwart. Op de foto is dit goed zichtbaar.
Met de bouw van de Stephansdom werd in de 12e eeuw begonnen in de Romaanse stijl. Daarna volgde de gotische aanpassingen tussen 1304 – 1433 na Chr. Tenslotte werd de noord-toren in 1579 gebouwd in de renaissance stijl. Tijdens de contrareformatie werden delen van de kerk weer verbouwd in barokke stijl.
De klok van de Stephansdom is in de laatste dagen van de tweede wereldoorlog zwaar beschadigd en naar beneden gevallen. Dankzij vele giften van de Weense bevolking kon er een nieuwe klok gegoten worden. Deze Pummerin (naam van de klok) werd in 1952 ingewijd. Als u deze klok wilt horen luiden moet u met een bijzondere gelegenheid in Wenen zijn, zoals bijvoorbeeld de jaarwisseling.

Hofburg

Meer dan zevenhonderd jaar werd het imperium van het Habsburgse huis geregeerd vanuit de Hofburg. Van deze middeleeuwse burcht herinnert nog steeds de gotische Burgkapelle waar de beroemde Wiener Sängerknaben zondags in de mis zingen.

De Hofburg, gebouwd in 1300 werd tot 1918 door de keizerlijke familie bewoond. Gedurende de machtstoename van de Habsburgers werd de Hofburg hoe langer hoe meer uitgebouwd. Tegenwoordig is het onder andere de ambtszetel van de Bundespresident, een belangrijk congrescentrum en zijn er talrijke kunstverzamelingen te bezichtigen.

Te bezichtigen zijn de keizerlijke vertrekken waar Keizer Franz Joseph woonde met zijn gemalin Elisabeth en hun kinderen. De werkkamer van Franz Josef, de audiëntiezaal, de conferentiekamer, de woon- en slaapkamer van Elisabeth, talrijke salons en ene prachtige badkamer. In deze keizerlijke appartementen bevindt zich ook het Sissi-museum waar de persoonlijke eigendommen van Elisabeth te zien zijn. Maar ook het keizerlijk bestek in de Silberkammer. Deze ruimte is in Rococostijl bewaard gebleven, met rijk versierd stucwerk en wandtapijten uit Brussel (1700-1800 na Chr.), Boheems kristal waar uit gedronken werd, een kachel-oven van porselein. Het meubilair is in de stijl van Lodewijk XV en in empirische stijl.

In het westelijke gedeelte van de Hofburg is de Schatzkammer. Hier in dit oudste gedeelte van de Hofburg (1300 na Chr.) zijn de keizerskroon van het Heilige Roomse Rijk (962 na Chr.) en de Oostenrijkse keizerskroon (1602 na Chr.) te bezichtigen evenals de schatten van de Bourgondiërs uit 1500 en de schatten van de Orde van het Gulden Vlies. Tevens zijn er kostbare curiositeiten te zien alsmede de rijksappel, scepter, kostbare juwelen maar ook vele kleden die gedragen werden in die tijd zijn goed bewaard gebleven en te bezichtigen. Opvallend is dat bij een bezoek een ieder de mogelijkheid heeft om zelf foto´s te maken van al het moois echter zonder gebruik te maken van de flits.

Naast de Hofburg is de Spaanse Hofrijschool gevestigd met de wereldberoemde Lippizaner paarden. Deze Hofrijschool is in 1562 opgericht. In het museum kan men alles te weten komen over deze perfect getrainde witte paarden.

Schloss Schönbrunn

Schloss Schönbrunn in het kort. In 1696 begon Johann Bernhard Fischer von Erlach met de bouw van het paleis. In 1713 is de eerste bouw af. In 1747 maakt Nikolaus Pacassi een uitbreiding door aan- en bijbouw van bordestrap, kleine en grote galerij en Schloss Schoinbrunn Wenen, de twee adelaars van Napoleon

slottheater. In 1775 werd er nog een prieeltje gebouwd. Dit paleis werd werd door de Habsburgers als zomerpaleis gebruikt. Maria Theresia (1740-1780) was de eerste die in Schönbrunn wilde wonen, daarna alle opvolgers eveneens. Tussen 1805-1809 neemt Napoleon zijn intrek in Schönbrunn. Hij laat aan de ingang twee zuilen bouwen met daarop twee grote gouden adelaars.
Sinds 1918 beheert de republiek het paleiscomplex. Het paleis heeft in totaal 1.441 vertrekken waarvan er nu nog 45 bezichtigd mogen worden. Ook de zijvleugel mag men bezoeken en daar treft men de grootste en kostbaarste verzameling historische rijtuigen van de wereld aan.

De Augustiner Kirche

De Augustiner Kirche werd halverwege de 14e eeuw gesticht door Hertog Frederik de Schone. De eerst gotische kerk werd naderhand aangepast aan de barokke stijl in de 17e

eeuw. Vervolgens werd hij ca. 100 jaar later weer teruggebracht naar de gotische stijl. In deze kerk zijn veel belangrijke huwelijken voltrokken. Bizar feit is dat in de catacomben een tombe is waar de harten van de Habsburgers sinds de 17e eeuw worden bewaard.

Sankt Peterskirche
De Sankt Peterskirche is een mooie katholieke kerk. De kerk is bij de leerlingen

van het Weense conservatorium beroemd vanwege zijn goede akoestiek. Grote kans als u deze kerk bezoekt dat u leerlingen aantreft om hier ´te oefenen´. En aangezien het leerlingen zijn die al langer meelopen op het conservatorium kunt u of een schitterend stuk muziek beluisteren of een zangkoor horen dat de verschillende soorten ten gehore brengt. Tijdens het beluisteren van de muziek of de zang kunt u in alle rust in de kerk rondkijken, die beslist de moeite waard is.

Museum Albertina

Nadat het museum Albertina 10 in de steigers heeft gestaan is hij nu geheel gerestaureerd. Het museum bevat de grootste en beroemdste grafische kunstverzameling ter wereld, meer dan 200.000 stuks. Alle kunstschatten zijn in deeltentoonstellingen te  zien. Onder andere kunt u hier regelmatig de beroemde collectie van Graaf Albert von Sachsen-Teschen zien. Deze collectie bestaat uit meer dan 60.000 tekeningen en 1 miljoen afbeeldingen waaronder Dürer’s ‘Hare’ en zijn ‘Hands folded for prayer’.
Museum Albertina, Albertinaplatz, 1, Wenen, Tel: 534 83-0

CAFÉ CENTRAL
Een van de bekendste Weense koffiehuizen, gevestigd in het voormalige bank- en beursgebouw. Tal van beroemdheden kwamen hier hun krant lezen en Trotski vertelde dat hij hier de Russische revolutie plande. In 1986 werd het grondig gerenoveerd zodat het nu weer min of meer oogt als in de glorieperiode in de 19e eeuw. Het is een Venetiaans paleis met diverse koepels en met talrijke hoge zuilen. Als u naar Wenen gaat, moet u er beslist de sfeer proeven. Adres: Herrengasse 14, Wenen. Open van 8.00 tot 22.00 uur. Zondag gesloten.

CAFÉ HAWELKA
Heel leuk ouderwets café in hartje Wenen, een paar minuten van de Stefansdom. Studententrefplaats bij uitstek. Diverse kunstenaars kwamen er over de vloer zoals Hundertwasser en kunstmecenas Fuchs. De stichter, Leopold (92), kunt u er nog steeds ontmoeten. Eerder dit jaar overleed zijn echtgenote Joséphine (94), die elke avond de aanwezige studenten vergastte op gebak. Het interieur is ouderwets en de stoelen kraken…zoals het in een authentiek Weens koffiehuis hoort.  Adres: Dorotheergasse 6, Wenen. Open van 8 tot 02 uur.

Wienerwald
Het Wienerwald ligt direct ten westen en zuiden van Wenen.