Wenen ligt in het oosten van Oostenrijk en vormt zowel een stad als een deelstaat. De hoofdstad van Oostenrijk beslaat 415 km² en telt ruim 1,9 miljoen inwoners. Wenen grenst aan Niederösterreich en ligt op korte afstand van de grenzen met Hongarije, Slowakije en Tsjechië. De stad is het politieke en culturele centrum van het land en staat bekend om haar rijke geschiedenis, indrukwekkende architectuur en levendige kunstscene. Omliggende gemeenten zoals Klosterneuburg, Perchtoldsdorf en Schwechat liggen direct tegen de stadsgrenzen en zijn nauw verbonden met het stedelijke leven.

Verklaring van de naam Wenen

De naam Wenen komt van het Latijnse Vindobona, de Romeinse nederzetting die hier rond het jaar 100 na Christus werd gesticht. Het woord betekent “mooie plek” en verwijst naar de ligging aan de Donau. Door de eeuwen heen veranderde de naam via het Oudhoogduitse “Wenia” naar het huidige Wenen. De stad groeide uit tot een belangrijk handels- en machtscentrum en kreeg een eigen identiteit die tot vandaag herkenbaar is.

Geschiedenis Wenen

Het gebied rond Wenen was al in de steentijd bewoond. Rond 800 voor Christus ontstond een nederzetting aan de noordkant van de Donau. De Romeinen bouwden later de garnizoensstad Vindobona, die diende als grenspost tegen invallen vanuit het oosten. Na de val van het Romeinse Rijk raakte de stad in verval, maar vanaf de 9e eeuw kreeg Wenen opnieuw betekenis binnen het Frankische rijk. In 1137 werd Wenen voor het eerst officieel als stad vermeld.

De Babenbergers maakten van Wenen een handelscentrum en in de 13e eeuw namen de Habsburgers de stad over. Vanaf de 15e eeuw werd Wenen de residentie van Duitse keizers en groeide uit tot een van de belangrijkste steden van Europa. De stad werd belegerd door de Ottomanen in 1529 en 1683, maar hield stand. In de 18e eeuw bloeide Wenen als centrum van kunst en muziek. Tijdens de Napoleontische oorlogen en de revolutie van 1848 kende de stad onrust, maar bleef een machtscentrum. Het Congres van Wenen in 1814–1815 bepaalde de nieuwe orde in Europa na de val van Napoleon.

In de 19e eeuw groeide Wenen snel door de aanleg van de Ringstrasse en het tramnetwerk. Rond 1914 telde de stad bijna 2 miljoen inwoners. Na de Eerste Wereldoorlog viel het Habsburgse rijk uiteen en verloor Wenen veel van zijn internationale invloed. In 1955 kreeg Oostenrijk zijn soevereiniteit terug en sindsdien vervult Wenen een belangrijke rol als diplomatiek centrum tussen Oost- en West-Europa. Vandaag is de stad zetel van internationale organisaties zoals de Verenigde Naties en de OPEC.

Toeristische wetenswaardigheden Wenen

Historisch centrum

Het historische centrum van Wenen staat op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Hier liggen de Stephansdom, de Hofburg en talrijke barokke en gotische gebouwen. De Stephansdom is het symbool van de stad en werd gebouwd vanaf de 12e eeuw. Het mozaïekdak en de hoge toren trekken jaarlijks miljoenen bezoekers. De Hofburg was eeuwenlang de residentie van de Habsburgers en herbergt vandaag het Sissi-museum, de Schatzkammer en de Spaanse Rijschool met de beroemde Lipizzaner paarden.
Adres: Stephansplatz 3, 1010 Wien. Google Maps

Schloss Schönbrunn

Schloss Schönbrunn is het voormalige zomerpaleis van de Habsburgers. Het paleis telt 1.441 kamers waarvan er 45 toegankelijk zijn voor bezoekers. Het complex omvat tuinen, een dierentuin en een rijtuigenmuseum. Maria Theresia maakte van Schönbrunn haar residentie en Napoleon verbleef hier tijdens zijn campagnes. Sinds 1996 staat het paleis op de UNESCO-Werelderfgoedlijst.
Adres: Schönbrunner Schloßstraße 47, 1130 Wien. Google Maps

Kerken en religieus erfgoed

De Augustinerkirche werd in de 14e eeuw gesticht en is bekend om de huwelijken van keizerlijke families. In de crypte worden de harten van Habsburgers bewaard. De Peterskirche is een barokke kerk met een rijke muzikale traditie en een uitstekende akoestiek. Hier worden vaak concerten en kooruitvoeringen gehouden.
Adres Peterskirche: Petersplatz 1, 1010 Wien. Google Maps

Musea

Het Kunsthistorisches Museum en het Naturhistorisches Museum liggen tegenover elkaar aan de Ringstrasse. Beide musea behoren tot de belangrijkste van Europa. Het Albertina Museum bezit een van de grootste grafische collecties ter wereld met werken van Dürer, Picasso en Monet. Het Belvedere herbergt de beroemde schilderijen van Gustav Klimt, waaronder “De Kus”.
Adres Albertina: Albertinaplatz 1, 1010 Wien. Google Maps

Cultuur en evenementen

Wenen telt meer dan 50 theaters en drie operahuizen. De Wiener Staatsoper is internationaal beroemd en organiseert jaarlijks het Operaball. In 2026 vinden de Wiener Festwochen plaats van 15 mei tot 21 juni, met theater, muziek en dans. De Viennale, het internationale filmfestival, wordt gehouden van 22 oktober tot 5 november 2026. Wenen blijft een stad waar kunst en cultuur centraal staan.
Adres Wiener Staatsopera: Opernring 2, 1010 Wien. Google Maps

Parken en natuur

Ondanks de stedelijke dichtheid heeft Wenen veel groene ruimte. Het Praterpark met zijn reuzenrad is een geliefde plek voor recreatie. Het Belvederepark en de Burggarten bieden rust in het centrum. Ten westen van de stad ligt het Wienerwald, een uitgestrekt bosgebied dat populair is bij wandelaars en fietsers. Hier worden reeën, vossen en diverse vogelsoorten waargenomen. Adres Prater: Prater, 1020 Wien. Google Maps

Koffiehuizen

Wenen staat bekend om zijn koffiehuiscultuur. Café Central is een historisch café waar Trotski en Freud kwamen. Café Hawelka is een studentencafé met een lange traditie. Deze koffiehuizen zijn onderdeel van het immaterieel erfgoed van UNESCO en vormen een belangrijk onderdeel van de Weense levensstijl.
Adres Café Central: Herrengasse 14, 1010 Wien. Google Maps

Extra bezienswaardigheden binnen 10 km

Binnen 10 km van het centrum liggen het Hundertwasserhaus met kleurrijke architectuur en het MuseumsQuartier met moderne kunst en cultuur. Deze locaties versterken het imago van Wenen als stad van kunst en erfgoed.
Adres Hundertwasserhaus: Kegelgasse 36-38, 1030 Wien.

Leuke dingen voor kinderen

Voor kinderen biedt Wenen tal van mogelijkheden. De dierentuin van Schönbrunn is de oudste ter wereld en huisvest panda’s, tijgers en olifanten. Het Technisches Museum heeft interactieve tentoonstellingen over wetenschap en techniek. Het Haus des Meeres toont tropische vissen, reptielen en vogels in een voormalige luchtafweerbunker. Het Praterpark biedt attracties en speelgelegenheden voor alle leeftijden.
Adres Haus des Meeres: Fritz-Grünbaum-Platz 1, 1060 Wien. Google Maps

Plaatsen en gehuchten in Wenen

Wenen bestaat uit 23 districten die elk een eigen karakter hebben. Belangrijke districten zijn Innere Stadt, Leopoldstadt, Landstraße, Favoriten, Döbling en Hietzing. Elk district heeft eigen bezienswaardigheden, van historische gebouwen tot moderne wijken. Samen vormen zij een veelzijdige stad die traditie en moderniteit combineert.

Bronnen

• Stadt Wien – officiële informatie over districten, bezienswaardigheden en evenementen
• Wien Tourismus – toeristische informatie, festivals en musea
• UNESCO Werelderfgoed – status van historisch centrum en Schloss Schönbrunn als werelderfgoed